Cân nặng phù hợp trong thai kỳ

Mỗi người phụ nữ là một cá thể riêng biệt và duy nhất. Các yếu tố gen, giới tính, tuổi tác, môi trường, thực đơn hàng ngày cho bà bầu, nghề nghiệp, lối sống cũng như đặc điểm hệ tiêu hóa của mỗi người đều có tác động đến cân nặng của người đó trong suốt cuộc đời.

 

Thông thường, một người phụ nữ chỉ nên tăng 10-15 kg trong suốt 40 tuần của thai kỳ. Trong trường hợp mang đa thai hoặc có các biến chứng thai kỳ thì có thể sẽ tăng hơn. Trong tam cá nguyệt đầu tiên, nhiều bà bầu sẽ tăng cân nhẹ, nhưng cũng có người bị sụt cân. Ốm nghén cộng với việc thay đổi trong khẩu phần ăn có thể sẽ làm sụt một vài kg. Tuy nhiên, 2 tam cá nguyệt tiếp theo, hầu hết các bà bầu đều dần dần lấy lại cân nặng ban đầu và bắt đầu tăng cân.

 

Ăn cho hai người???

Quan niệm cho rằng bà bầu cần ăn cho hai người hoàn toàn không có cơ sở khoa học nào cả. Trên thực tế, việc tăng gấp đôi khẩu phần ăn và lượng thực phẩm vào cơ thể không những không cần thiết mà còn gây những rắc rối cho cả mẹ và con. Thay vì chú trọng tăng lượng thức ăn, hãy quan tâm đến chất lượng dinh dưỡng vào cơ thể.

 

Hầu hết các bà bầu chỉ cần tăng khoảng 10% lượng calorie nạp vào cơ thể. Điều này có nghĩa là mẹ phải bổ sung 420 calorie/ngày (tương đương với 1 cốc sữa gầy) trong tam cá nguyệt đầu tiên ; 1050 calorie/ngày (tương đương với một chút các loại hạt khô và vài lát hoa quả) trong tam cá nguyệt thứ 2; 1255 calorie/ngày (tương đương với vài loại quả và 1 lát bánh mì) trong tam cá nguyệt thứ 3.

 

Tại sao lại tăng cân?

Tăng cân trong thai kỳ có thể được đánh giá thông qua hai việc: bản thân người mẹ tăng bao nhiêu kg và con tăng bao nhiêu kg. Một bà bầu có thể coi là tăng cân bình thường nếu cơ thể tăng thêm khoảng 3kg trong thời gian mang bầu, tập trung vào phần bắp đùi, hông, mông và cánh tay, là hình thức dự trữ năng lượng cho việc cho con bú sau này.

 

Cơ thể người mẹ tăng cân trong khi mang thai do:

Tăng tuần hoàn máu

Tăng cường trữ nước và các chất lỏng nói chung

Tăng trọng lượng bầu ngực

Tăng kích thước tử cung

Xuất hiện túi nước ối và nhau thai

Em bé (nặng trung bình khoảng 3.5kg khi mới sinh)

 

Khi mang thai tháng đầu, nguyên nhân dẫn đến tăng cân chủ yếu là do những thay đổi bên trong cơ thể người mẹ. Cơ thể phải tạo ra nhiều máu để nuôi dưỡng bào thai, cung cấp đủ oxy và dinh dưỡng để bào thai có thể phát triển bình thường.

 

Hầu hêt các bà đỡ hay bác sĩ thường theo dõi cân nặng của bà bầu rất cẩn thận vì việc cân nặng của mẹ tăng giảm hay thay đổi là bình thường  nhưng nếu thay đổi quá đột ngột cũng có thể là nguyên nhân của một vài biến chứng thai nghén. Nhiều bà bầu tự kiểm soát cân nặng của mình bằng cách lập bảng theo dõi cân nặng của mình vào một thời điểm nhất định trong ngày. Tốt nhất là nên tăng cân một cách từ từ và ổn định. Bạn nên đến bác sĩ kiểm tra nếu tăng quá 1.5kg/tuần trong tam cá nguyệt thứ hai, hoặc quá 900gr/tuần trong tam cá nguyệt thứ 3.

 

Mức tăng cân lý tưởng trong suốt thai kỳ sẽ là:

Mang thai 3 tháng đầu: 900gr – 1.8kg

Mang thai 3 tháng giữa: 500gr/ tuần, tương đương với 5-6kg trong 3 tháng

Mang thai 3 tháng cuối: Khoảng 500gr/ tuần, tương đương với 3-5kg trong 3 tháng

 

Chỉ số BMI là gì? Một số bác sĩ hay bà đỡ sẽ dùng chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) làm tiêu chí đánh giá mức tăng cân lí tưởng. BMI được đo bằng công thức Trong lượng cơ thể/bình phương chiều cao (tính bằng m). Chỉ số BMI khỏe mạnh là từ 18.5-26. Bà bầu có chỉ số BMI quá cao hoặc quá thấp cần phải được tư vấn về chế độ ăn hàng ngày để cải thiện tình hình.

Đọc thêm

Mách mẹ thực đơn cho trẻ biếng ăn

Nhiễm trùng đường ruột, khó khăn trong nhai nuốt, rối loạn tiêu hóa, chế độ dinh dưỡng cho bé thiếu vi chất là những nguyên nhân chủ yếu gây bệnh biếng ăn ở trẻ. Xây dựng một số món thực đơn ăn dặm cho bé biếng ăn được xem là cách làm hiệu quả nhất để đẩy lùi căn bệnh này, đồng thời giúp kích thích quá trình ăn uống ở trẻ được diễn ra một cách ổn định và khoa học hơn. Cùng tham khảo những món ăn bên dưới và tìm ra món ăn phù hợp nhất dành cho bé!

 

Cháo tôm cải xanh

Tôm cũng giống như cá chứa lượng đạm cao hơn so với thịt gia cầm, đồng thời rất giàu axit amin thiết yếu giúp trẻ dễ hấp thụ. Thành phần dinh dưỡng trong cải xanh khá cao, đặc biệt là diệp hoàng tố và vitamin K. Cải xanh cũng chứa nhiều vitamin A, B, C, D, caroten, anbumin, a-xit nicotic… và một trong những loại rau mà các nhà dinh dưỡng khuyên dùng thường xuyên để kích thích tiêu hóa, phòng một số bệnh lý. Cháo tôm cải xanh là công thức hoàn hảo cho bé ngon miệng.

Nguyên liệu: 1 bát cháo trắng; 20g tôm; 10g cải xanh; 1,5 thìa cà phê dầu ăn; 2 thìa cà phê nước mắm ngon hoặc 1/4 thìa cà phê muối i-ốt.

 

Hướng dẫn: Bước 1: Tôm bóc vỏ, bỏ đầu, đuôi, chỉ đen, băm nhuyễn. Cải xanh rửa sạch, thái thật nhuyễn hoặc băm nhỏ.

Bước 2: Hòa cháo đặc và tôm trong 1/2 bát nước, bắc lên bếp nấu sôi 2-3 phút. Nêm nước mắm hoặc muối, cho tiếp rau cải xanh vào, đảo đều, tắt bếp.

Nếu muốn giảm vị nồng của cải, đun thêm 2-3 phút. Thêm 1,5 thìa cà phê dầu ăn vào cháo, khuấy đều.

 

Cháo tàu hủ non bí đỏ thit heo

Tàu hủ non dễ ăn, được xem là một loại thực đơn cho bé có giá trị dinh dưỡng cao, giàu protein. Tàu hủ thơm ngon nấu cùng với bí đỏ và thịt heo là món ngon cho bé biếng ăn mà mẹ không nên bỏ qua.

 

Cháo trứng đậu đỏ

Trứng ngon bổ, đậu đỏ giàu vitamin B và một lượng lớn thành phần tinh chất kiềm thạch nên đậu đỏ còn có khả năng giải độc cao. Vỏ đậu đỏ còn giúp nhu động ruột hoạt động tốt nhờ đó loại bỏ các chất cặn bã bám ở thành ruột. Các tinh chất kiềm thạch kích thích nhuận tràng bài trừ chất độc, vì vậy khi bé có dấu hiệu biếng ăn mẹ hãy cho bé dùng cháo trứng đậu đỏ để quá trình tiêu hóa được diễn ra hiệu quả. Sự kết hợp các thực phẩm phù hợp sẽ tạo ra thực đơn cho bé biếng ăn giúp em ăn ngon miệng hơn.

 

Cháo cá basa cà chua nấm hương

Cá basa là loài có giá trị dinh dưỡng cao vì chứa nhiều chất đạm, ít béo, nhiều EPA và DHA, ít cholesterol. Riêng về hàm lượng chất béo trong cá basa ít hơn so với thịt nhưng chất lượng mỡ cá lại tốt hơn. Các acid béo chưa no hoạt tính cao chiếm từ 50% đến 70% trong tổng số lipid bao gồm oleic, linolenic, arachidonic, klupanodonic… Các acid béo này là những chất quan trọng hỗ trợ cho nhiều cơ quan trong cơ thể như hệ thần kinh, hệ tuần hoàn và đặc biệt là hệ tiêu hóa. Cà chua và nấm hương là những thực phẩm dễ ăn, giàu vitamin. Mẹ có thể kết hợp loài cá này với cà chua và nấm hương để tạo ra món cháo cho bé ăn dặm được ngon hơn.

 

Thực đơn cho bé ăn dặm với những món ngon cho bé biếng ăn trên, hy vọng mẹ sẽ có thêm nhiều sự lựa chọn kích thích quá trình ăn uống cho bé được hiệu quả!

Đọc thêm

Thực đơn ăn dặm cho bé 6-9 tháng

Thực đơn cho bé ăn dặm dưới đây giúp các mẹ có thể yên tâm , bớt lo lắng về các món ăn đầy đủ dưỡng chất dành cho bé nhé. Bé nhà mình vừa tròn 9 tháng tuổi, như các bà mẹ trẻ khác, mình cũng rất đau đầu tìm những món ăn vừa đầy đủ chất dinh dưỡng nhưng lại phải có vị ngon để kích thích vị giác của bé. Sau khi tìm hiểu trên mạng cùng sự tư vấn của các bác sĩ dinh dưỡng, mình đã tìm ra được một vài món thực đơn cho bé từ 6 tháng tuổi – 9 tháng tuổi ăn dặm. Sau đây mình xin chia sẻ với các mẹ một số thực đơn ăn dặm mà mình đã áp dụng cho bé và thấy cũng có hiệu quả nhé.

Cháo thịt bằm

Các mẹ nên chọn thịt thăn để nấu món cháo thịt bằm cho bé ăn dặm nhé. Thịt thăn heo có rất nhiều vitamin B1 (thiamin) rất tốt cho trẻ biếng ăn, kích thích vị giác. Ngoài ra, thăn heo còn giàu phốt pho, vitamin B12, protein cao và ít chất béo. Thịt thăn heo được coi là giàu vitamin B và protein nhất so với thịt bò và gà.

Nguyên liệu: Gạo lứt giã nát: 2 muỗng canh; Đậu đỏ ngâm mềm: 1 muỗng; Lòng đỏ trứng: 1 cái; Nước: hơn 2 chén; Nước, mắm, đường.

Hướng dẫn

Bước 1: Gạo vo sạch, ngâm với nước sôi 1 giờ, chờ gạo hơi mềm vớt ra để ráo.

Bước 2: Đậu đỏ xay nhuyễn, tán đều với 1/2 chén nước, lược lấy nước.

Bước 3: Lòng đỏ trứng hấp chín tán nhuyễn.

Bước 4: Bắc gạo + 2 chén nước lên bếp, nấu tới lúc cháo nhừ, cho nước đậu + trứng vào khuấy đều đun tiếp khoảng 5 phút. Nêm nếm gia vị vừa ăn, nhấc xuống.

Cháo cá thu rau muống

Cá thu là một trong những món ăn rất tốt và nó còn được coi như “thực phẩm của trí não”, giàu axit béo omega-3. Món cháo phù hợp cho thực đơn cho bé 6 tháng tuổi. Và cháo cá thu nấu với rau muống là một trong những món mình cũng hay nấu cho bé nhà mình ăn nên xin chia sẻ cùng các mẹ nhé.

Nguyên liệu

Bột gạo dinh dưỡng: 4 muỗng canh vun (20 g).

Rau muống cắt nhuyễn: 1 muỗng canh vun (10 g).

Cá thu lóc nạc băm nhuyễn: 1 muỗng canh vun (20 g).

Dầu: 1 muỗng canh gạt (5 g).

Nước: 1 chén đầy (250 ml).

 

Hướng dẫn

Bước 1: Cho ít nước vào cá thu hòa cho cá tan đều.

Bước 2: Bắc dầu lên bếp, cho ít đầu hành trắng băm nhuyễn vào phi cho thơm, cho cá vào xào, cho nước vào đun sôi.

Bước 3: Nước sôi cho rau vào nấu chín, nhắc xuống để nguội bớt (khoảng 2 phút).

Bước 4: Cho bột gạo vào khuấy đều.

Cháo tôm với rau dền

Thực đơn cho bé với Rau dền giàu chất sắt và vitamin A giúp bé tăng trưởng khoẻ mạnh. Giàu canxi giúp bé tăng trưởng chiều cao. Chứa một lượng sắt đáng kể, một lượng vitamin C dồi dào giúp hấp thu sắt tốt, phòng chống bệnh thiếu sắt.

 

Nguyên liệu

Bột gạo 20g (3muỗng canh).

Tôm đồng nạc băm nhuyễn20g (1muỗng canh).

Rau dền băm nhuyễn 10g (1muỗng canh).

Dầu ăn tinh luyện 5g (1muỗng canh).

Nước 200ml (1 chén).

Hướng dẫn: Đun sôi nước, cho tôm và rau dền vào nấu chín. Để còn ấm, khuấy bột vào từ từ, cho dầu ăn vào sau cùng.

Đọc thêm

Trẻ vận động và phát triển kỹ năng

Đối với trẻ em, thể dục có thể chỉ đơn giản là những hoạt động vui chơi, đuổi bắt nhau, trốn tìm, hay đạp xe… nhưng trẻ lại có được rất nhiều lợi ích và giúp trẻ phát triển kỹ năng của bản thân. Dù bận bịu với công việc và cuộc sống thế nào đi nữa, mẹ cũng hãy cố gắng sắp xếp cùng con tham gia vào các hoạt động ngoài trời hàng ngày cũng như trở thành tấm gương để trẻ có thể noi theo, bắt chước các thói quen vận động tích cực của mẹ nhé!

Kỹ năng được phát triển từ việc vận động

Có rất nhiều nghiên cứu đã cho thấy rằng những đứa trẻ không luyện tập khi còn nhỏ sẽ có chiều hướng tăng cân gấp đôi sau 30 năm. Đa số chúng ta vẫn xem thể dục thể thao là một hoạt động phụ nên trẻ em ít có các tiết học thể dục cũng như các hoạt động vận động hiệu quả. Sau một ngày dài ngồi ở trường, con trở về nhà lại tiếp tục giải trí cùng TV với nhiều các kênh truyền hình cáp, đĩa DVD và các trò chơi điện tử. Bé ăn uống vội vã rồi lại bắt đầu giải quyết bài tập cho ngày hôm sau. Tất cả những áp lực này cộng thêm việc không vận động sẽ làm cho sức đề kháng của bé ngày càng giảm sút, cơ thể không có sức bền, dẻo dai và tinh thần không minh mẫn để học tập tốt.

Lợi ích của việc vận động mỗi ngày?

Trẻ em thường xuyên chơi đùa và vận động sẽ có được nhiều lợi ích:

- Hệ cơ xương vững chắc;

- Tránh nguy cơ béo phì;

- Ngăn ngừa nguy cơ bị bệnh tiểu đường tuýp 2;

- Giữ cho huyết áp và lượng cholesterol trong cơ thể ổn định;

- Nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe ở tuổi trưởng thành với thói quen thể dục thể thao đã có sẵn, phát triển kỹ năng toàn diện, nhanh nhẹn và hoạt bát hơn…

Bên cạnh những lợi ích về sức khỏe, các bé có thói quen vận động thường sẽ ngủ ngon hơn và ngủ sâu hơn. Sau một thời gian quen với việc tập luyện, bé sẽ dễ dàng đứng vững trước những thay đổi trong cuộc sống và không bị mệt mỏi khi vượt qua những kỳ thi.

Bạn đã bao giờ quan sát những đứa trẻ chạy chơi trong sân chưa? Hãy thử mà xem, bạn sẽ thấy được ba sức mạnh mà trẻ em có thể có được nhờ luyện tập: sự dẻo dai, sức mạnh của các cơ và sự linh hoạt. Chính vì vậy, cho dù bận rộn đến mức nào, bạn vẫn nên khuyến khích con mình vui chơi và trang bị cho bé những đồ chơi ngoài trời để con có thêm niềm vui khi vận động, vui chơi – đó có thể chỉ là những thứ rất đơn giản và quen thuộc như quả bóng, xe đạp hay sợi dây để chơi nhảy dây… mà thôi nhưng giúp bé rất nhiều trong việc phát triển kỹ năng sống.

 

Khuyến khích trẻ tập luyện

Đối với con trẻ, dường như biện pháp tốt nhất để khuyến khích bé là cách noi gương và thi đua. Mẹ có thể cùng tập với con để giúp bé tham gia vào các hoạt động thể thao hay cùng con cái sắp xếp nhà cửa, cho con tham gia vào một câu lạc bộ có nhiều bạn cùng lứa tuổi để các bé tha hồ vui chơi với nhau cũng là một biện pháp tốt. Ngoài ra, hãy cho bé luyện tập theo một thời khóa biểu nhất định để tạo thành thói quen, để qua một thời gian dù không có sự hướng dẫn hay nhắc nhở của bạn thì bé vẫn tự động tập luyện.

Cuối cùng, hãy xem đây là một niềm vui thích và tạo ra nhiều niềm vui, bạn đừng tạo cho con cảm giác giờ hoạt động thể dục là một buổi học tập bài bản và căng thẳng nhé!

Đọc thêm

Thực đơn cho bé ngừa táo bón

Đối với các bé bị táo bón kéo dài, đó là do hệ tiêu hóa của bé thiếu chất xơ. Khoai lang là món ăn ưu tiên hàng đầu khi cho bé bị táo bón ăn dặm. Tốt nhất các mẹ hãy thêm khoai lang vào các món cháo, súp và thực đơn ăn dặm cho bé nhé.

Chuẩn bị khoai lang cho vào bột ăn dặm cho bé

Khoai lang cần phải được nấu chín kỹ, nhừ trước khi cho bé ăn. Bạn có thể chọn một trong 3 cách như luộc, hấp hoặc nướng chín khoai lang khi chế biến cho bé. Sau đó, nghiền thật mịn khoai lang với chút nước luộc (hấp) hoặc ít sữa mẹ (hay sữa công thức đã pha). Do bé mới tập ăn dặm nên chỉ ăn được những thứ lỏng, mịn, không có cục để khi nuốt, bé không bị nghẹt thở hoặc bị hóc; vì thế, để thêm khoai lang vào bột ngọt cho bé, cần đảm bảo khoai lang được chế biến là một hỗn hợp thật lỏng, loãng và mịn.

 

Chuẩn bị bột ăn dặm

Vào giai đoạn đầu, bột ngọt ăn dặm (có thể chọn bột bán sẵn, đem pha với nước ấm, quấy đều cho bé) được sử dụng nhiều. Với loại bột này, bạn có thể trộn vào đó ít sữa mẹ hoặc vài thìa sữa bột rồi quấy đều cho bé thưởng thức. Cuối cùng, bạn thêm vào bát bột của bé ít hỗn hợp khoai lang lỏng rồi trộn thật đều. Tuy nhiên, cần chú ý là bột bán sẵn thường được chế biến thành những hương vị khác nhau như bột gạo sữa, bột chuối đào, bột mơ đào… Khi ấy, muốn thêm khoai lang vào bột cho bé thì cần chú ý chọn loại bột ít hương vị bổ sung như bột gạo sữa để bé không khó ăn. Lưu ý: Ban đầu, chỉ nên khuấy 1-2 thìa cafe hỗn hợp lỏng khoai lang vào bát bột để bé làm quen.

Sau đây là một vài công thức gợi ý để mẹ chế biến khoai lang cho bé yêu:

Canh sườn hầm khoai lang, nước dừa

Chế biến thực đơn cho bé với món canh ngon cho bé với sườn hầm khoai lang vừa đẹp mắt, vừa ngon miệng lại vô cùng bổ dưỡng. Cùng vào bếp học cách nấu món ăn ngon này nhé!

Nguyên liệu: 150g sườn non; 1 củ khoai lang; 50g đậu cúc; 1 trái dừa xiêm, 1 thìa cà phê muối, 1/3 thìa cà phê hạt nêm; một ít hành ngò

Hướng dẫn: Bước 1: Sườn non rửa sạch, chặt khúc vừa

Bước 2: Khoai lang gọt vỏ, xắt hạt lựu, cho vào nước ngâm cho sạch mủ. Đậu cúc ngâm nở, bóc bỏ vỏ lụa. Hành, ngò rửa sạch, xắt nhuyễn.

Bước 3: Dừa lấy nước. Hầm sườn chung với nước dừa, cho thêm ít nước, hầm đến khi sườn mềm, cho tiếp đậu cúc, khoai lang, nêm muối, hạt nêm, nấu thật mềm. Vớt sườn ra, xé nhỏ, bỏ xương, cho trở lại nồi canh. Khi canh sôi lại, cho vào ít hành ngò xắt nhuyễn, nhắc xuống. Món này dùng kèm cơm tán nhuyễn.

Nấu cháo cá khoai lang chống táo bón cho bé

Cháo vẫn là món ăn ngon và cần thiết nhất cho trẻ. Đặc biệt vào mùa hè, khi mà bệnh táo bón của trẻ gia tăng thì cần bổ sung vitamin A, đường, tinh bột và chất xơ cho cơ thể của bé. Cháo cá khoai lang là sự lựa chọn hoàn hảo của bạn. Thực phẩm này dễ chế biến cho cả thực đơn cho bé ăn dặm và thực đơn cho bé lớn.

Nguyên liệu: 100g fillet cá quả. 50g khoai lang. 1 củ hành tím. 1 bát cháo trắng. 700ml nước dùng. 1 thìa súp hạt nêm – 1 thìa súp dầu ăn. Cách nấu cháo cá khoai lang. Fillet cá quả đem rửa sạch, hấp chín, tán nhuyễn, chừa lại một ít, xé to. Khoai lang gọt vỏ, hấp chín, tán nhuyễn, chừa lại một ít xắt hạt lựu. Hành tím lột vỏ, rửa sạch, băm nhuyễn.Phi thơm dầu ăn với hành tím, cho nước dùng và cháo vào nấu sôi. Cho tiếp cá và khoai lang vào, nêm ít hạt nêm, nấu sôi lại là được. Múc cháo ra tô, cho cá và khoai lên mặt.

Đọc thêm

Làm Nui xào bò cho bé

Cách làm món nui xào bò

Hình dáng, màu sắc của những sợi nui quện lẫn thịt bò viên chắc chắc sẽ khiến bé thích thú và ăn ngon miệng.

Nguyên liệu nui xào bò: 250g thịt bò xay nhuyễn, 150g nui, 1 củ hành tây băm, 1 thìa cà phê tỏi băm, 1 củ cà rốt băm, 5g ngò rí cắt nhỏ, 1 hộp xốt cà chua, 120ml sữa tươi, 100g bột bánh mì khô, 1 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê đường, 50g bơ lạt (hoặc 2 thìa súp dầu ăn).

 

Hướng dẫn làm nui xào bò

Bước 1: Trộn thịt bò với hành tây, tỏi, cà rốt, ngò, bột bánh mì khô, muối, đường, viên thành 15 viên nhỏ.

Bước 2: Cho cà chua, sữa tươi và 250ml nước vào nồi nấu sôi, thả thịt bò đã viên vào, nấu nhỏ lửa khoảng 20 phút là chín.

Bước 3: Nui luộc chín, vớt ra, xốc với bơ cho thơm, trút ra tô hay đĩa sâu lòng, cho thịt bò và nước súp lên, rắc ít ngò cho đẹp. Có thể chọn bất cứ loại nui nào mà bé thích, trừ nui ngôi sao vì nhỏ quá, làm món này không ngon. Nếu bé không quen ăn bơ, có thể thay bằng dầu ăn khi trộn nui.

 

Mách nhỏ:

Các bé thường rất thích món nui xào bò vì dễ ăn, những món này chế biến thêm với ít thịt bò mềm và xốt béo thì bé sẽ rất ngon miệng. Vì vậy các mẹ đừng quên bổ sung món ăn này vào thực đơn cho bé nhé.

Đọc thêm

Chăm sóc và vệ sinh cho trẻ sơ sinh

Ngoài chuyện bú và ngủ, vệ sinh thân thể cho bé sơ sinh là kỹ năng cơ bản mà mọi bà mẹ và ông bố cần phải biết khi có con. Bài viết này sẽ hướng dẫn bố mẹ cách chăm sóc bé sơ sinh ở một số bộ phận quan trọng trên cơ thể bé.

 

Chăm sóc cuống rốn

Sau khi bé ra đời, dây rốn của bé được kẹp và cắt gần sát với cơ thể của bé (việc này không làm đau bé) để lại một đoạn cuống rốn ngắn. Phần cuống rốn này cần được giữ sạch và khô ráo nhất có thể trong khoảng 10-21 ngày để nó khô và rụng đi. Cuống rốn rụng đi để lại một chiếc rốn với phần da còn hơi non và bạn có thể thấy một chút máu thấm vào mép tã của bé (đừng lo, điều này là bình thường!), vài ngày sau rốn của bé sẽ lành hẳn.

 

Để giữ sạch và khô ráo cho phần cuống rốn chưa rụng, hãy mặc tã cho bé dưới rốn để cuống rốn thoáng khí và không bị tiếp xúc với nước tiểu. Tránh tắm bé sơ sinh trong chậu và ngâm người bé vào nước khi cuống rốn chưa rụng.

 

Nếu trời ấm áp, bạn chỉ cần mặc tã dưới rốn cùng với áo thun cotton rộng thoáng để không khi có thể lưu chuyển trên da và giúp làm khô cuống rốn của bé. Đừng nên cho bé mặc đồ bộ liền quần cho đến khi cuống rốn rụng hẳn.

 

Ngày nay, nhiều bác sỹ không còn khuyên các bà mẹ dùng cồn y tế để sát trùng cuống rốn cho bé vì có bằng chứng cho thấy rốn bé lành nhanh hơn khi không dùng cồn. Bạn chỉ cần lau người cho bé bằng bọt biển mềm trong thời gian cuống rốn chưa rụng. Triệu chứng nhiễm trùng cuống rốn (hiếm gặp) gồm có sưng hoặc tấy đỏ, có mủ ở gốc rốn và bé bị sốt.

 

“Xử lý” cứt trâu trên da đầu

Dù trông không dễ coi chút nhưng lớp cứt trâu đóng trên da đầu trẻ sơ sinh là rất thường gặp và không hại gì đến sức khoẻ của bé. Em bé có thể có những vảy da khô bong tróc trông như gàu hoặc nặng hơn là các mảng mày đóng dày màu ngả vàng và bết dầu.

 

Hiện tượng này xuất hiện vào khoảng giữa tuần tuổi thứ hai đến 3 tháng tuổi và thường tự biến mất sau vài tháng. Trẻ 6-7 tháng tuổi có những mảng cứt trâu đóng trên da đầu là bình thường và không có gì đáng ngại.

 

Cứt trâu là kết quả của việc các tuyến nhờn ở da đầu bé sản xuất ra quá nhiều dầu, sau đó lượng bã nhờn này khô đi, đóng thành mảng và bong tróc. Nhiều chuyên gia cho rằng các hormone từ cơ thể người mẹ chuyển sang bé trong quá trình sinh nở khiến các tuyến nhờn bị kích thích và hoạt động quá mức. Khi các hormone cân bằng trở lại sau vài tháng, tình trạng đáng ghét này sẽ dần mất đi.

 

Cách tốt nhất để loại bỏ lớp cứt trâu là gội đầu cho bé hàng ngày với dậu gội dịu nhẹ cho em bé. Trước tiên, hãy nhẹ nhàng massage đầu cho bé với các ngón tay hoặc khăn bông mềm để làm mềm và rã các lớp mày. Trước khi xả nước, chải tóc cho bé với bàn chải tóc mềm dành cho em bé để loại bỏ những mảng cứt trâu đã bong ra.

 

Một số bố mẹ thoa dầu khoáng hoặc dầu em bé lên đầu bé để làm mềm lớp mày, nhưng các chuyên gia từ Viện Nhi khoa Mỹ cho rằng việc này chẳng ích lợi gì và thậm chí còn góp thêm dầu vào lớp cứt trâu vốn là bã nhờn khiến những lớp mày này càng có điều kiện phát triển thêm.

Thường thì lớp cứt trâu này sẽ tự hết nhưng hãy hỏi ý kiến bác sỹ nếu tình hình kéo dài, tệ hơn hoặc lan rộng ra. Bác sỹ có thể kê toa dầu gội đặc trị hoặc kem chứa cortisone.

 

Cắt móng tay và móng chân

Móng tay của em mềm và dẻo hơn của người lớn, nhưng đừng chủ quan, chúng cũng rất sắc và bé hoàn toàn có thể cào xước mặt bé và cả bạn nữa khi bé vẫn chưa thể kiểm soát được cử động của mình.

 

Móng tay của bé mọc rất nhanh nên bạn có thể phải cắt móng tay cho bé đến vài lần một tuần. Trong khi đó, móng chân mọc chậm hơn nên bạn cũng sẽ ít phải cắt móng chân cho bé thường xuyên hơn.

 

Một số cha mẹ “xử lý” những chiếc móng mọc dài của bé bằng cách cắn, nhưng mọi chuyên gia đều cho rằng việc này không nên vì có thể gây nhiễm trùng cho bé.

Bạn cần sắm một bộ bấm hoặc cắt móng tay cho bé và nhớ tìm một người phụ bạn mỗi lần cắt móng tay cho bé. Người này sẽ giữ cho bé không giẫy để bạn có thể cắt móng tay cho bé nhanh chóng và an toàn; hoặc bạn cũng có thể cắt móng tay cho bé khi bé đang ngủ say. Hãy giữ chặt bàn tay bé khi cắt và hơi tách phần đầu ngón tay ra khỏi móng để không cắt phạm vào da bé.

Nếu quá lo lắng có thể cắt nhầm vào tay bé, bạn có thể dùng dũa móng tay mềm dành cho em bé để chăm sóc em bé tốt nhất.

Đọc thêm